Historie - AV Daventria 1906

AV Daventria 1906 kent een lange historie, met vele bijzondere gebeurtenissen. Op deze pagina zijn verschillende verhalen te lezen, om te beginnen een artikel over het wel en wee van Daventria tijdens de oorlogsjaren en een stuk over de damesafdeling in 1942. Veel leesplezier!

Damesafdeling Daventria opgericht in de oorlog tekst – Ruurd van Schaik

Op 22 januari 1942 is het officieel: De proefneming met damesatletiek, die 4 jaar heeft geduurd, is geslaagd en de afdeling wordt definitief opgericht. Overigens zonder erkend te worden door de voetbalbonden (Daventria had destijds nog een voetbal- en een atletiekafdeling). De voorzitter laat wel weten dat de herenleden zich correct tegenover de dames moeten gedragen, “opdat de ouders hun meisjes gerust aan Daventria kunnen toevertrouwen”. Op 14 februari worden de damescommissie en 31 vrouwelijke leden door het bestuur verwelkomd en krijgen ze “bij wijze van grote uitzondering een consumptie aangeboden, hetgeen in dankbaarheid werd aanvaard”.

Dit alles was niet zonder slag of stoot bereikt. De dames trainden sinds 1938 mee met de atletiek en in 1941 hadden zij gevraagd mee te mogen doen met de Herenavond op 5 mei, een feestdag vanwege de oprichting op 5 mei 1906. Dit verzoek werd afgewezen omdat “zulks niet gaat. Ook al niet omdat het kleine groepje dames bij zoveel heren in het niet zou verzinken”. De vrouwen laten het er niet bij zitten.

Eind 1941 heeft de damesafdeling al 40 leden. Volgens de notulen “moet er iets voor de dames gedaan worden”. De ere-voorzitter (Jansen) ontraadt het bestuur de dames dezelfde rechten de geven als de heren. Hij vindt het onjuist dat de dames de algemene vergadering kunnen bezoeken en stemgerechtigd zouden kunnen zijn. Hij stelt voor dat zij zelf een bestuur vormen, die het algemeen bestuur adviseert. Dit voorstel wordt aangenomen. De eerste dames commissie bestaat uit A. Jonker (dochter van Hein Jonker), H. Westerveld en B. Jansen.

Volledige acceptatie van de damesafdeling laat nog even op zich wachten. Begin 1943 presteert het eerste voetbal elftal slecht en komen veel leden niet opdagen voor wedstrijden. De heren Oosterlaar en Wilke zijn van mening dat de atletiekafdeling afbreuk doet aan de voetbalafdeling, speciaal de damesafdeling is volgens hen een trekpleister voor de jongere spelers. De voorzitter lost dit op door voor te stellen een beroepstrainer voor het eerste aan te nemen.

Twee jaar later merkt de heer Jonker op, dat er bij de dames teveel op maatschappelijke verschillen wordt gelet. Hij waarschuwt hier ten sterkste tegen. “De vereniging moet plaats bieden voor iedereen, indien het nette en fatsoenlijke meisjes zijn”. De voorzitter geeft hem gelijk. Mejuffrouw Westerveld gaat hier niet op in en vraagt in diezelfde vergadering om meer springlatten (??) voor bij de training. Blijkbaar mochten de dames toen wel al aanwezig zijn bij de bestuursvergadering.

In de oorlogsjaren waren de dames zeer succesvol, zij waren vooral sterk in de estafettenummers. Bij het speerwerpen gooit Eef Vis 46,58 m en wordt daarmee Nederlands kampioen bij de junioren.

Aan het einde van de oorlog had Daventria meer dan 390 leden, waarvan 110 dames. Zij lieten zich niet meer wegzetten, alhoewel bij de oprichting van de bosgroep in 1972 de dames in eerste instantie nog werden geweerd. Daar was Tinie Mulder de eerste dame die tot dat mannenbolwerk wist door te dringen [100 Jaar Daventria, p.93].

Bron:

Notulen bestuursvergaderingen 1940 – 1945
Honderd jaar Daventria (p.93)

Daventria in de oorlogsjaren tekst Ruurd van Schaik

Dit jaar is het 75 jaar geleden dat Nederland bevrijd is. Een goed moment om terug te kijken op het wel en wee van Atletiek en Voetbal Vereniging Daventria tijdens de oorlogsjaren. Het clubblad wat tot 1941 verscheen en toen ook al Daventriaan heette, de het speciale bevrijdingsnummer van 1945 en notulen van bestuursvergaderingen bieden een unieke doorkijk naar deze moeilijke periode. Opvallend is dat ondanks alle ontberingen de vereniging zo goed en kwaad als mogelijk gewoon doorging.

Na de capitulatie op 15 mei 1940 werden de Nederlandse soldaten krijgsgevangen genomen waaronder veertig Daventrianen, 5 juli 1940 kwamen ze allemaal veilig terug. In mei 1943 volgde een nieuw krijgsgevangenschap voor de oud-militairen en veel (jonge)mannen werden opgepakt voor de Arbeitseinsatz. Dit had grote invloed op de club, zo liep het aantal elftallen terug van acht naar krap vier.

In mei 1941 was een In Memoriam over Jan Michels te lezen, een Engelandvaarder die als vliegenier gesneuveld was. De schrijver ervan A. G. de Haas eindigt met ’trots omdat hij als Daventriaan, doch bovenal als waarachter Nederlander, zijn leven offerde voor een nobele zaak: zijn Vaderland!..‘ Dat ging de bezetter te ver: drukkerij Ovimex werd bezet, alle clubbladen werden in beslag genomen en de redacteur gearresteerd. Dankzij bemiddeling van de toenmalige voorzitter van de KNVB mocht hij na twee maanden weer naar huis, maar De Daventriaan was vanaf dat moment verboden. In juni 1945 kwam een dik Bevrijdingsnummer uit.

De oorlog heeft meer slachtoffers geëist. De joodse Moos Härtz had niet willen onderduiken om zijn ouders niet in de steek te laten en werd samen met zijn vrouw en baby naar Westerbork getransporteerd. Van daaruit werden zij naar de gaskamers gestuurd. Johan Hissink, Herman Oolbekkink en Antoon van Essen zijn vanwege hun verzetswerk geëxecuteerd. Op het oude terrein van Daventria is destijds een monument voor hen opgericht, waar dat gebleven is?

Er waren problemen met kleding en materiaal. Een reparatiegroep herstelt voetbalkleding en leden worden opgeroepen spullen ter beschikking te stellen. De accommodaties hebben sterk te lijden gehad onder de oorlog. En ondanks dat de leden al vanaf 1941 het clubhuis renoveren, is aan het einde van de oorlog ‘ons terrein met al haar opstanden totaal afgebroken. De kleedkamer, het bagage- en theekeetje zijn door de Duitsers afgebroken en de goalpalen, schutting en de zitbanken zijn of door de Duitsers om door omwonenden gebruikt als brandhout. Er rest niets anders dan een kale weide’. Alles moest opnieuw worden opgebouwd.

Toch gingen tijdens de oorlog veel dingen gewoon door. Daventria bleef springlevend en er werd veel gesport. Vooral de atletiekafdeling maakte een enorme groei door. In 1941 had Daventria 257 leden, aan het einde van de oorlog waren dat er 390 waarvan 110 dames. Dat had vooral te maken met het opzetten van een damesafdeling in 1942, lees daarover elders meer.

Er werd ook veel gefeest, zo was er een jaarlijks Sinterklaasfeest in de schouwburg voor kinderen en ouderen en werd het vijfendertigjarig jubileum 5 mei 1941 groots gevierd met een ’bitter’ in Hotel Royal gevolgd door Herendiner (kosten 3 gulden 50 + vleesbon) en cabaretavond. In 1944 lezen we over het blijspel ’Filmmaniakken’ in een uitpuilende schouwburg, in juli van dat jaar over Six-Day (een voetbaltoernooi waarbij men 6 tegen 6 speelt) en een maand later een demonstratie voetbaltennis.

In de bestuursvergaderingen maakte men regelmatig melding van misdragingen op het veld en vandalisme op de vereniging. In januari 1941 ’zijn er door een aantal junioren wanordelijkheden op het terrein gepleegd. Er is o.a. ranja gedronken en er zou een ruit stuk zijn gemaakt’. De daders worden er door het bestuur op aangesproken.

Op 10 april 1945 is de oorlog voor Deventer voorbij. Er is geld nodig voor de wederopbouw van de vereniging. De sportvelden worden aan een boer verhuurd voor begrazing à 125 gulden per veld, een inzamelingsactie onder de leden levert 415 gulden op. In het bevrijdingsnummer roep voorzitter Dick Jansen de leden op om mee te werken aan die wederopbouw en vooral om ook weer te gaan trainen, want ’is er sinds 10 april jl niet voldoende gelegenheid tot fuiven geweest?’ Deze oproep heeft effect, in de naoorlogse jaren was de atletiekvereniging zeer succesvol.

Met dank aan de familie Ahler voor het gebruikmaken van hun uitgebreide Daventria archief

Bronnen: